Table of Contents
Muzeum Kanału Dętka – podziemna tajemnica Łodzi tuż pod placem Wolności
Podziemne dziedzictwo inżynierii – historia Dętki
„Dętka” to podziemny zbiornik wodny o toroidalnym kształcie, usytuowany dokładnie pod placem Wolności w Łodzi. Powstał w 1926 roku według projektu Williama Heerleina Lindleya, legendarnego inżyniera odpowiedzialnego za systemy kanalizacyjne wielu europejskich miast. Budowę nadzorował Stefan Skrzywan, ówczesny naczelnik miejskich wodociągów.
Zbiornik miał bardzo praktyczne zastosowanie – gromadził wodę używaną do okresowego oczyszczania kanałów w centrum miasta. Jego parametry techniczne robią wrażenie: długość 142 metry, wysokość 187 cm, szerokość około 1,5 metra, pojemność aż 300 m³.
Muzeum z pomysłem – wystawa w kanałach
Dzięki staraniom Muzeum Miasta Łodzi, w 2008 roku udostępniono obiekt dla zwiedzających jako Muzeum Kanału „Dętka”. To jedyna tego typu atrakcja w Polsce – wystawa znajduje się bezpośrednio w historycznym kanale, który do dziś zachował swój pierwotny charakter.
We wnętrzu podziemnej przestrzeni zaprojektowano instalację artystyczną – zaaranżowaną przez Roberta Kuśmirowskiego, jednego z najbardziej rozpoznawalnych polskich twórców sztuki współczesnej. Oświetlenie i wystrój przygotował architekt Maciej Słowiński.
.
Muzeum Kanału „Dętka”
Plac Wolności, Łódź
Wejście od strony ul. Nowomiejskiej
.
.
Muzeum Kanału „Dętka” w Łodzi – podziemna podróż w głąb historii miasta
Pod placem Wolności w Łodzi skrywa się niezwykła atrakcja – owalny zbiornik kanalizacyjny z 1926 roku, przekształcony w muzeum hydrotechniki. To nie tylko świadectwo inżynieryjnego geniuszu epoki, ale też jedno z najbardziej oryginalnych miejsc do odwiedzenia w Polsce.
.
.
Historia i charakterystyka obiektu
Zaprojektowany przez słynnego brytyjskiego inżyniera Williama Heerleina Lindleya i wybudowany pod nadzorem Stefana Skrzywana, zbiornik ten służył do gromadzenia ok. 300 m³ wody deszczowej wykorzystywanej do przepłukiwania miejskiej sieci kanalizacyjnej.
Wybudowany z czerwonej cegły, kanał o długości 142 metrów, szerokości ok. 1,5 metra i wysokości 1,87 metra biegnie pod placem Wolności, tworząc zamknięty krąg. W 2008 roku został przekształcony w pierwsze w Polsce muzeum zlokalizowane w kanale kanalizacyjnym, udostępnione publiczności jako Muzeum Kanału „Dętka”.
.
.
.
Zwiedzanie i działalność muzeum
Odwiedzający mogą spacerować po historycznej infrastrukturze, podziwiać ekspozycję dawnych narzędzi, planów i fotografii, a także poznać historię łódzkiej kanalizacji. Projekt wystawy stworzył Robert Kuśmirowski, a aranżację przestrzeni i oświetlenie zaprojektował Maciej Słowiński.
Muzeum regularnie organizuje:
zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży,
spacery tematyczne dla dorosłych i seniorów,
sesje zdjęciowe, gry miejskie i wydarzenia specjalne.
.
Warunki zwiedzania
Z uwagi na swój pierwotny charakter, „Dętka” to miejsce o specyficznych warunkach:
panuje półmrok,
występuje wilgoć i miejscami woda na posadzce,
brak jest pełnej dostępności architektonicznej dla osób z niepełnosprawnościami.
Wskazówka: Zabierz wygodne buty i coś cieplejszego – nawet w upalne dni
.
.
Godziny otwarcia (sezon letni)
Poniedziałek – Wtorek: nieczynne
Środa – Czwartek: 10:00–17:00
Piątek – Niedziela: 11:00–18:00
Przerwa techniczna: 14:00–14:30
Wejścia z przewodnikiem (sob.–niedz.): o godz. 12:00, 13:00, 15:00 i 16:00
.
.
Ceny biletów
Bilety indywidualne:
Normalny: 10 zł
Ulgowy: 7 zł
Bilety z przewodnikiem:
Normalny: 13 zł
Ulgowy: 10 zł
Bilety dostępne są online oraz w głównej siedzibie Muzeum Miasta Łodzi przy ul. Ogrodowej 15.
.
.
Muzeum Kanału „Dętka” to obowiązkowy punkt na mapie każdego miłośnika historii techniki, urbanistyki i nietuzinkowych przestrzeni. To miejsce, które dosłownie pozwala zejść pod powierzchnię miasta, by zrozumieć, jak działało i rozwijało się przemysłowe serce Łodzi. Jeśli szukasz unikatowego doświadczenia turystycznego – „Dętka” cię nie zawiedzie.
.
.
.
opracowanie & foto: Albin Marciniak
fotoreporter, podróżnik i dziennikarz specjalizujący się w eksploracji turystycznych podziemi. Twórca Klubu Podróżników „Śródziemie” i projektu „Czyste Tatry”.
https://www.facebook.com/marciniak.albin/
