Tunel schronowy dla pociągu sztabowego w Strzyżowie

Tunel schronowy dla pociągu sztabowego z czasów II wojny światowej w Strzyżowie

Tajemniczy i niewidoczny z powietrza obiekt militarny, unikalna i jedyna podziemna budowla tego typu w Polsce znajduje się w gminie Strzyżów.

 

 

   Jeden z czterech schronów kolejowych w Polsce. Obok schronu w pobliskiej Stępnie oraz schronów w Konewce i Jeleniu koło Spały, budowle robią ogromne wrażenie na zwiedzających przybywających nie tylko z Polski ale i całej Europy. Turystyka industrialna a także turystyka militarna rozwija się w całej Europie a tego typu obiekty są mocnymi punktami na mapach pasjonatów.

 

 

Tunel schronowy w Strzyżowie wchodził w skład kompleksu Głównej Kwatery Hitlera Obszar Południe czyli Fűhrerhauptquartier –Anlage Süd wzniesionego również w Stępinie-Cieszynie. Powstał w związku z planem ataku III Rzeszy na ZSRR. Budowa trwała od wiosny 1940 do wiosny/lata 1941 roku.

 

 

Został zaprojektowany i zbudowany przez niemiecką firmę Organisation Todt. Do dzisiejszego czasu zachował się tunel schronowy (438 m długości) wraz z tunelem instalacyjnym (ok.100 metrów długości) i schron zaplecza technologicznego, w którym umieszczone były m.in. kotłownia, elektrownia i zbiornik wody. Zachowały się także oryginalne metalowe drzwi oddzielające tunel od przedsionków.

 

 

Obiekt jest w całości budowlą podziemną. Tunel wraz z przedsionkami mierzy ok. 460 m długości, posiada wysokość ok. 6,5 m i szerokość ok. 9 m przy posadzce. Ściany wykonano ze zbrojonego betonu, a sklepienie z cegły klinkierowej. Po lewej stronie obiektu umieszczono nisze, które miały służyć jako schronienie dla obsługi podczas wjazdu pociągu. Schron jest obustronnie otwarty, a do jego wnętrza prowadziły krótkie bocznice połączone z linią kolejową okrążającą Górę Żarnowską. Usytuowanie tunelu wewnątrz góry pozwalało na naturalne zamaskowanie obiektu. W dniach 27-28 sierpnia 1941 roku stacjonował tu pociąg sztabowy Amerika, należący do Adolfa Hitlera. Wiązało się to ze spotkaniem Hitlera z Benito
Mussolinim, które w tych dniach odbyło się w Stępinie.

 

Turyści mogą przejść przez cały tunel schronowy, zajrzeć do wartowni, które znajdują się w przedsionkach tunelu. Istnieje również możliwość zejścia do tunelu technologicznego i przemieszczenia się nim do izby pamięci utworzonej w jednym z pomieszczeń biernych schronów technologicznych. W sali umieszczono tablice informacyjne, zdjęcia, pamiątki związane z tematyką wojenną, m.in.: hełmy niemieckie i radzieckie, bagnety, pejcze, łuski, czy fragmenty pocisku radzieckiej wyrzutni rakiet Katiusza.

 

Tunel schronowy w Strzyżowie, ul. Tunelowa, okolice dworca PKP
https://www.strzyzow.pl/pol/pages/tunel

Opiekun obiektu:
Muzeum Samorządowe Ziemi Strzyżowskiej im. Zygmunta Leśniaka w Strzyżowie,
ul. Łukasiewicza 10, 38-100 Strzyżów

 

 

 

 

Zwiedzanie obiektu:
Maj, czerwiec, wrzesień: sobota, niedziela – 10:00 – 18:00
Lipiec, sierpień: 7 dni w tygodniu – 10:00 – 18:00
Październik-kwiecień: od poniedziałku do piątku, po wcześniejszym kontakcie
telefonicznym pod nr: 17 2764 238, kom. 889 839 031.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

opracowanie & foto: Albin Marciniak