Podziemne Miasto Głuszyca – Kompleks Osówka

Osówka (niem. Säuferhöhen, 716 m n.p.m.) – góra w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach Środkowych, w Górach Sowich.  Wzniesienie położone w północno-zachodniej części Gór Sowich, w niewielkim grzbiecie masywu Włodarza, na południowy wschód od miejscowości Głuszyca.   W masywie Osówki udostępnione do zwiedzania obiekty naziemne oraz podziemne sztolnie nazistowskiego projektu „Riese” z okresu II wojny światowej. Do zasadniczej części podziemnego kompleksu, prowadzą dwa wejścia od strony południowo-wschodniej. W komorze kompleksu wbudowana tablica pamiątkowa z nazwiskami osób, które odbudowały i udostępniły obiekt do zwiedzania. Na zboczach widoczne pozostałości po kolejce wąskotorowej oraz fundamenty siłowni oraz baraków więziennych z okresu budowy kompleksu.

Podziemny Kompleks Osówka znajduje się niewiele ponad kilometr na północny-wschód od miejscowości Kolce i takiej samej odległości na północ od miejscowości Sierpnica. Prace rozpoczęto tutaj w połowie 1943r. Doprowadziły one do powstania ogromnego systemu betonowych korytarzy, umocnień i hal. Cel prac był utrzymywany w tajemnicy. Zdaniem jednych miała to być tajna kwatera Adolfa Hitlera. Inni twierdzą, że budowano hale dla podziemnych fabryk zbrojeniowych do produkcji tajnej broni. Do pracy wykorzystywano robotników oraz więźniów z obozu koncentracyjnego Gross-Rosen.

Część naziemna kompleksu Osówka stanowi zewnętrzną infrastrukturę podziemnego obiektu. Stopień zaawansowania przeprowadzonych tu robót stawia te budowle na pierwszym miejscu pod względem najbardziej wykończonych naziemnych obiektów przedsięwzięcia „Riese” (niem. olbrzym) w Górach Sowich. Największą uwagę przyciągają dwa obiekty umownie nazwane „Kasyno” i „Siłownia”. „Kasyno” ma 50 metrów długości. Posiada otwory okienne, monolityczny stop żelbetonowy, przewody kominkowe, rury instalacyjne oraz wewnętrzne ocieplenie z płyt wiórowo-cementowych. Strop wylany jest w formie niecki, którą docelowo zamierzano wypełnić ziemią i roślinnością. „Siłownia” to blok betonowy, składający się ze zbiorników oraz pomieszczeń do których prowadzą włazy ze stalowymi klamrami. Kompleks Osówka znajduje się w granicach administracyjnych miasta Głuszyca w powiecie wałbrzyskim. Jest to najciekawszy i najdłuższy udostępniony kompleks wybudowany w Górach Sowich.