Zamek w Bolkowie średniowieczna gotycka twierdza

Zamek w Bolkowie średniowieczna gotycka twierdza  na Dolnym Śląsku

Zamek wyżynny z XIII w. zbudowanym przez Bolesława II Rogatka

   Zamek w Bolkowie należy do najbardziej rozpoznawanych. Zwiedzając zamki na Dolnym Śląsku, nie sposób pominąć tego obiektu. Według legendy, zamek połączony był tunelem z leżącym na kolejnym wzgórzu Zamkiem Świny. Zamek położony jest na wysokiej górze (Zamkowe Wzgórze, 396 m n.p.m.,), której zbocze urywa się od strony Nysy Szalonej ostrym urwiskiem (różnica wysokości wynosi 90 m), a łagodny wschodni stok zajmuje miasto. Zamek ten jest zamkiem wyżynnym. Budowla zajmuje 7600 m2.

Rozpoczęła się inwestycja która w znacznym stopniu odsłoni zamek a wokół jego murów powstanie ścieżka spacerowo-widokowa. Dzięki niej będzie można podziwiać nie tylko miasto Bolków i okolicę ale także, a może przede wszystkim, będzie można poznać mury zamkowe z zewnątrz. Ścieżka poprowadzi także do centrum miasta. To obecnie jest możliwe głównie od strony bramy prowadzącej na zamek. Czy mieszkańcy dołączą się do uatrakcyjnienia oferty i zatrzymają turystów w nowych kawiarniach, restauracjach czy kwaterach noclegowych? …

Po wielu latach nastąpiła także zmiana na stanowisku dyrektora dbającego o ten jakże ważny zabytek. To nastąpiło w grudniu 2021r. Nowym dyrektorem został człowiek od wielu lat związany z zamkiem, znający doskonale jego specyfikę, potrzeby i problemy. Dotychczas kierownikiem Muzeum Zamku Bolków był mgr Adam Łaciuk a zastąpił go jego dotychczasowy asystent mgr Krzysztof Kędroń.

Co by nie mówić i pisać, dzieje się na zamku a dziać się będzie jeszcze więcej. Burmistrz ma wiele pomysłów na uatrakcyjnienie oferty turystycznej i ożywienie miasta. Wróble ćwierkają, że Bolków ma szansę na kolejną atrakcję która przyciągnie inną także sporą grupę turystów. Są to niedawno odkryte podziemia pod wzgórzem Ryszarda, po drugiej stronie Bolkowa. Jeżeli jeszcze udało by się stworzyć kolejny punkt widokowy, tym razem na wieży kościoła ewangelickiego znajdującego się w centrum miasta a doskonale widocznego z zamku, wówczas turyści mieli by świetnie spiętą ofertę na cały dzień zwiedzania.

Jak powiedział niedawno burmistrz Bolkowa, Grzegorz Kucab: „w ramach prac prowadzonych na zlecenie Gminy Bolków przy podziemnym kompleksie LEHM, odsłonięto relikt dawnej sztolni wiodącej do podziemi. Podczas robót ziemnych natrafiono w rumowisku na pozostałości prowadzonych w tym miejscu amatorskich poszukiwań”.

Obecnie na zamku mieści się Muzeum Regionalne (filia Muzeum Karkonoskiego), jest ono zarządzane przez stowarzyszenie Bractwo Rycerskie Zamku Bolków powstałe w 1995 r.

Z murów zamkowych rozciaga się rozległa panorama. Poniżej zamku miasteczko Bolków. 

Historia Zamku

Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1277 roku kiedy to książę legnicki Bolesław II Łysy zwany Rogatką stwierdza „castro nostro”. Jednak samo powstanie zamku gotyckiego wiąże się z panowaniem jego syna, Bolka I. Za jego panowania zostaje on otoczony potężnymi kamiennymi murami obronnymi wraz z systemem bram, oraz wzniesiono murowane budynki mieszkalne. W tym okresie powstaje wieża dziobowa. Jest ona jedynym przykładem tego typu budowli w Polsce. Jej wysokość wynosi dziś 25 m. W przyziemiu znajduje się tzw. loch głodowy, wejście na wyższe kondygnacje umożliwiają schody umieszczone wewnątrz grubego na 4,5 m. muru. Dalsza gotycka rozbudowa przypada na okres panowania Bernarda oraz Bolka II, doprowadziła ona do połączenia wcześniejszej zabudowy w jeden budynek mieszkalno-gospodarczy zwany dziś Domem Gotyckim. W tym czasie następuje rozbudowa umocnień bramnych oraz murów zewnętrznych zamku, dzięki czemu staje się on najpotężniejszą twierdzą na Śląsku, pełniącą również funkcję skarbca książęcego. Z tego okresu zachowało się niewiele elementów wystroju architektonicznego. Są to portale na parterze, dwudzielne okno wychodzące na dziedziniec na wysokości trzeciej kondygnacji, oraz wewnętrzne okienko w kształcie koniczyny.

Po bezpotomnej śmierci Bolka II zamek jak i całe księstwo Świdnicko-Jaworskie przechodzi na mocy układów dynastycznych pod władanie Korony Czeskiej. Ostateczny kształt zamek uzyskuje w XVI wieku. Rozbudowę kierowaną przez znanego architekta Jakuba Parr rozpoczęto w 1540 roku. Powstaje budynek mieszkalny zwany Domem Niewiast, połączony krużgankiem z istniejącymi zabudowaniami, którym nadano renesansowy charakter. Rozbudowano zewnętrzne linie fortyfikacji z nowymi dziedzińcami i bastejami, przystosowanymi już do broni palnej. W jej wyniku zamek zajmował powierzchnię 7.600 m2 i należy go zaliczyć do największych w owym czasie na Dolnym Śląsku. W swojej historii był wielokrotnie oblegany. W 1345 roku wojska czeskie pod dowództwem rycerzy z Czernej na próżno czterokrotnie go szturmowały. Nie został również zdobyty w czasie wojen husyckich. Dopiero w 1463 roku zostaje wzięty szturmem przez króla czeskiego Jerzego z Podjebradu, który osadza na nim rycerza Jana z Czernej. Zasłynął on wkrótce z rozbojów i grabieży, co spowodowało iż rozwścieczeni mieszczanie przy wsparciu miast śląskich między innymi Wrocławia i Świdnicy w 1468 roku zdobywają zamek, a samego rycerza wieszają na wieży. W 1646 roku w czasie wojny trzydziestoletniej po uszczupleniu załogi do 40 knechtów zostaje zdobyty przez Szwedów. Podczas walk, w wyniku intensywnego ostrzału artyleryjskiego, oddano przeszło 1800 strzałów, zamek znacznie ucierpiał.