Sercem nowej siedziby ECS jest wystawa stała, dedykowana historii Solidarności i ruchów opozycyjnych, które doprowadziły do przemian demokratycznych w całej Europie Środkowo-Wschodniej.
Wykorzystane zostaną m.in. dokumenty operacyjne służb bezpieczeństwa oraz wspomnienia z Grudnia ’70. Salę zamknie inscenizacja pustego sklepu i tłumu ludzi stojących w kolejce, co było nieodłącznym elementem codzienności PRL.
W demokratycznym geście zwiedzający dołączyć będą mogli fragment swojego biletu do tysięcy innych, tworząc wiecznie żywy znak solidarności.
– Niekiedy eksponaty opowiadają historie konkretnych osób i miejsc, niekiedy są po prostu charakterystyczne dla swoich czasów – mówi prof. Paweł Machcewicz, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej. – Mamy nadzieję, że wystawa stanie się inspirującym bodźcem do refleksji nad złożonością wydarzeń i zjawisk historycznych towarzyszących końcowi wojny w tej części Europy.
Wystarczy przywołać: przedmioty z obozów koncentracyjnych, dzwon z okrętu „Wilhelm Gustloff”, zatopionego w styczniu 1945 roku, zniszczone niemieckie szyldy uliczne z Gdańska, mundury żołnierzy niemieckich, radzieckich i polskich, pamiątki po Antonim Pajdaku – jednym z przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, porwanym przez Sowietów i skazanym w Moskwie w sfingowanym procesie, a także po gen. Aleksandrze Krzyżanowskim „Wilku” i Janinie Wasiłojć-Smoleńskiej „Jachnie” – żołnierzach Armii Krajowej represjonowanych przez władze komunistyczne. Na ekspozycję składają się również archiwalne fotografie dokumentujące wydarzenia związane z zakończeniem II wojny światowej.
Dobór obiektów ma oddać nie tylko polskie doświadczenie końca wojny, ale i ukazywać różne aspekty ówczesnej rzeczywistości, w tym przede wszystkim niejednoznaczność wyzwolenia: koniec niemieckiej okupacji przy jednoczesnym ustanowieniu dominacji radzieckiej. Szeroko uwzględniono również perspektywę społeczną: migrację ludności, codzienność, ubóstwo, a wreszcie odradzanie się życia.
Organizatorem wystawy jest Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
