4
Jaskinia Ostrężnicka na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej
Jaskinia Ostrężnicka położona jest w gminie Janów, w dolinie Wiercicy, w rezerwacie przyrody „Ostrężnik”
Olbrzymi, masyw skalny na Ostrężniku, podobny do bryły sera szwajcarskiego kryje w swoim wnętrzu jedną z ciekawszych jaskiń w jurajskiej krainie ostańców wapiennych. Długość jaskini: 90 m. Znana jest od dawna. Osady w jaskini zwane namuliskiem zawierają cenny materiał mineralny i organiczny np. kości zwierząt czy ślady pobytu człowieka prehistorycznego. Jaskinia Ostrężnicka pozbawiona jest nacieków, ponieważ zostały zniszczone przez procesy związane z wietrzeniem mrozowym zachodzącym w warunkach klimatu zimnego. Na wzgórzu nad masywem jaskini znajdują się ruiny a właściwie rumowisko po Zamku Ostrężnik.
Jaskinia pozioma, miejscami niska, zwiedzanie bez trudności.
Jaskinia znajduje się w lesie u podnóża dużej grupy skal po południowej stronie drogi Żarki – Janów, ok. 200 m na zachód od domów osady Ostrężnik. Obszerne, łatwe do znalezienia otwory położone są wokół cypla skalnego. W jaskini tej odnaleziono dwa kły niedźwiedzia jaskiniowego
Plan J. Ostrężnickiej, rys. Epimenides
Jaskinia znajdowała się pod Zamkiem Ostrężnickim i stanowiła naturalny system lochów zamkowych i piwnic. Wejście do głównego korytarza zamykały dawniej drzwi drewniane z kutym w żelazie motywem roślinnym, które wraz z monstrancją zostały przeniesione w procesji przed I wojną do Kościoła w Złotym Potoku. Obecnie służą jako drzwi do starej zachrystii, po lewej stronie nawy głównej w kościele złotopotockim. Legenda mówi o znajdujących się niegdyś w lochach jaskini skarbach, oraz o chciwym pastuchu, któremu zamykające się do skarbów drzwi ucięły piętę. Dzisiaj o żywej legendzie świadczą jedynie wykopaliska dokonywane przez domorosłych pseudoodkrywców niszczących pozostałości zamku.
